Voorspellende waarde vergroten van cijfers
Het is jammer dat leerlingen in de derde of in de vierde klas nog afstromen, terwijl in de rapportvergadering van het jaar ervoor al duidelijk was dat de leerling het zwaar zou krijgen. Hoe krijg je als school zicht op de voorspellende waarde van rapportcijfers en wat kunnen de secties daaraan doen?
Cijfers met lage voorspellende waarde
Het probleem van cijfers met een lage voorspellende waarde- waardoor leerlingen in de bovenbouw alsnog afstromen of afhaken- kan voorkomen worden door het opstellen van een doorlopende toetslijn. De vakgroepen zijn over het algemeen verantwoordelijk voor de toetsing in een school. Dit betekent dat de vakgroep ook belast is met het opstellen van die doorlopende toetslijn.
De determinatie van de leerlingen in de onderbouw is in veel scholen grotendeels gebaseerd op toetscijfers. Daarom is het belangrijk te weten of de toets betrouwbaar en valide is en het cijfer voldoende voorspellende waarde heeft voor volgende leerjaren. Met een toetsanalyse-instrument is het mogelijk zicht te krijgen op de voorspellende waarde van toetsen. De voorspellende waarde is uiteraard ook afhankelijk van een aantal kwaliteitscriteria die je van een goede toets mag verwachten.
Toetslijn, verticaal en horizontaal
De voorspellende waarde van (toets)cijfers is afhankelijk van meerdere factoren. Eén daarvan is de toetslijn. Een toetslijn bestaat uit meerdere (toets)cijfers die samen een geheel vormen.
Je kunt kijken naar de verticale toetslijn, dat wil zeggen de reeks cijfers van een vak die in de verschillende leerjaren leidt tot de rapportgemiddelden. Wanneer ergens een knik te zien is in deze toetslijn, dan heeft dat effect op de voorspellende waarde. Ook binnen een leerjaar of binnen een periode kun je een verticale toetslijn bekijken.
De horizontale toetslijn is een tweede manier van kijken naar cijfers.
De horizontale toetslijn wordt gevormd door de gemiddelde cijfers van een aantal vakken die in een leerjaar bij een rapportvergadering worden besproken. Op een bepaald moment worden dus meerderde vakken onder de loep genomen. Wanneer horizontale afstemming ontbreekt, heeft dit effect op de transparantie van de cijfers en de legitimatie naar buiten toe.
Een evenwichtig eindcijfer
De secties kunnen dus de voorspellende waarde van hun cijfers vergroten door het opstellen van een toetslijn, waarbij er zowel horizontaal als verticaal naar toetsen wordt gekeken. Een eindcijfer, gebaseerd op een evenwichtig percentage aan leeractiviteiten, brengt de leerling beter in beeld en geeft betrouwbare informatie voor de bevordering naar een hoger leerjaar.